Kategori: Makaleler

Sıcak Su Buharı Kaç Dakika Bekletilir? Bir Toplumsal Analiz Bazen basit bir soru, beklenmedik bir şekilde derin bir anlam kazanabilir. “Sıcak su buharı kaç dakika bekletilir?” gibi gündelik bir soru, fiziksel bir olgudan çok, toplumsal yapılar ve bireylerin etkileşimleri hakkında çok şey söyleyebilir. İster bir yüz maskesi yapıyor olun, ister buharla temizliği seviyor olun, sıcak su buharının “bekletilme süresi” aslında daha fazla şeyi simgeliyor olabilir. Bu yazıda, sıcak su buharı gibi gündelik bir pratik üzerinden, toplumsal normlar, güç ilişkileri ve cinsiyet rollerini inceleyeceğiz. Gelin, bu basit sorunun altında yatan toplumsal yapıları keşfedelim. Sıcak Su Buharı: Temel Kavramlar ve Bekletme Süresi…

Okul Ne İngilizce’de? — Tarihsel Bir Perspektiften Eğitim Kurumlarının Evrimi Geçmişi anlamak, bugünü doğru yorumlayabilmek için kilit bir rol oynar. İnsanlık tarihi boyunca yaşanan toplumsal dönüşümler, kültürel kırılmalar ve dildeki evrimler, bugün geldiğimiz noktayı anlamamıza yardımcı olabilir. Eğitim, toplumların gelişiminde önemli bir araçken, bu sürecin dildeki yansıması da oldukça anlamlıdır. “Okul” kelimesinin İngilizce’deki karşılığı olan “school”un tarihçesi, eğitim anlayışının toplumlar arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları nasıl yansıttığını gösteren önemli bir örnektir. Bu yazıda, okulun tarihsel evrimini inceleyecek, dilin ve eğitimin nasıl birbirini dönüştürdüğünü keşfedeceğiz. Okul Kavramının Kökeni: Antik Yunan’dan Roma’ya Antik Yunan’da Eğitim ve Okul Okul kelimesinin kökeni, antik Yunan’da “scholē”…

Mutezile Ekolü ve Pedagojik Perspektif: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Öğrenme, insan hayatının en temel ve dönüştürücü süreçlerinden biridir. Her birey, çevresindeki dünyayı, aldığı eğitimle şekillendirir; düşündüklerini, hissettiklerini ve davranışlarını da bu süreçte edinir. Eğitim, sadece bilgi aktarımı değil, aynı zamanda bir dönüşüm yolculuğudur. Düşünme, sorgulama, analiz yapma ve eleştirel bir bakış açısı geliştirme yetisi, insanı daha özgür ve bağımsız kılar. Bu bağlamda, geçmişten günümüze kadar farklı felsefi ve bilimsel akımlar, öğrenme sürecini anlamada önemli katkılar sağlamıştır. Mutezile Ekolü, bu akımlardan biri olarak, eğitimde akıl ve mantığın ön planda tutulması gerektiğini savunmuş ve bu düşünce, pedagojik yaklaşımları derinden etkilemiştir. Peki, Mutezile Ekolü’nün…

Mimetik Mimari Nedir? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Sosyolojik Bir Analiz Bazen bir binaya bakarken, içindeki duygularımızın, düşüncelerimizin ve geçmişimizin nasıl şekillendiğini sorgulamadan edemeyiz. O yapılar, sadece taşlardan ya da çelikten inşa edilmiş değildir; aynı zamanda içinde yaşadığımız toplumsal yapıları, kültürel normları ve güç ilişkilerini de barındırır. Yine de, çoğumuz binanın mimarisini sadece dışsal bir öğe olarak değerlendiririz. Peki ya o mimarinin ardında yatan daha derin anlamları keşfetseydik? Mimetik mimari tam da bunu yapmamıza olanak tanır: Toplumsal normların, kimliklerin ve güç dinamiklerinin mimaride nasıl şekillendiğini anlamamızı sağlar. Mimetik mimari, binaların ve yapıların sadece estetik ve işlevsellikten ibaret olmadığını, aynı…

Liberal Laiklik: İktidar, Kurumlar ve Toplumsal Düzen Siyasal yapılar, toplumsal ilişkilerin ve güç dinamiklerinin sürekli bir etkileşime girdiği ve değişen bir düzende şekillendiği yapılardır. Toplumlar, çeşitli ideolojiler, kurumlar ve güç ilişkileri aracılığıyla varlıklarını sürdürüyor. Bu bağlamda, liberal laiklik kavramı, sadece din ile devlet arasındaki ilişkiyi değil, aynı zamanda bireysel özgürlüklerin korunması, eşitlik, meşruiyet ve toplumsal düzenin nasıl inşa edileceği üzerine bir dizi soruyu gündeme getiriyor. Liberal laikliğin temelinde yatan soru şudur: Din ve devlet arasındaki sınır ne olmalıdır? Laikliği, sadece inançların devlet işlerine karışmaması olarak görmek, bu sorunun yüzeyine dokunmak olur. Ancak daha derinlemesine bir analiz, liberal laikliğin, toplumsal düzenin…

Ezgi Boşandı Mı? Felsefi Bir Perspektiften İnceleme Hayat bazen beklenmedik sorularla yüzleşmemize neden olur. “Ezgi boşandı mı?” sorusu, sadece bir ünlüye ait kişisel bir mesele olarak görünse de, aslında çok daha derin felsefi soruları beraberinde getiriyor. İnsanlık, asırlardır yaşamın, ilişkilerin ve kimliğin doğasını sorguluyor. Bu bağlamda, Ezgi’nin boşanıp boşanmadığı gibi gündelik bir olay, etik, epistemolojik ve ontolojik düzeyde düşünüldüğünde, çok daha büyük bir anlam kazanabilir. Her şeyden önce, bu tür sorulara yanıt ararken, kim olduğumuzu ve neyi bilmek istediğimizi, neyi gerçekten anlayabildiğimizi sorgulamamız gerekmez mi? Belki de bu yazıyı okurken aklınızda belirli bir cevaba dair beklentiler vardır. Ancak, gerçekte “doğru”…

Bit Nedir? Kamu Maliyesi Perspektifinden Kültürlerin Derinliklerine Yolculuk Bir toplumun ekonomik yapısı, sadece para ve ticaretin ötesinde, derin bir kültürel bağlamda şekillenir. Her toplum, kendi tarihsel süreçlerine, toplumsal yapısına ve dünya görüşüne göre ekonomi anlayışını oluşturur. Bu bağlamda, kamu maliyesi gibi ekonomik terimler ve kavramlar, sadece sayılardan ibaret değil, aynı zamanda toplumun değerlerini, kimlik inşasını ve hatta sosyal yapısını yansıtan birer semboldür. Bugün, Bit terimini kamu maliyesi üzerinden anlamaya çalışırken, aslında daha büyük bir sorunun peşindeyiz: Ekonomi, toplumların kültürel bağlamında nasıl şekillenir ve kimliklerimizi nasıl etkiler? Kamu Maliyesi: Bir Toplumun Ekonomik Ritüeli Kamu maliyesi, devletin gelirleri, giderleri ve borç yönetimini…

Kahke Otu Nedir? – İzmirli Gençlerin Esprili Haliyle Keşfettiği Otu Anlamak İzmir’de bir yaz günü, öğleden sonra serinlemek için kafeye giren bir genç, kahvesini yudumlarken “Kahke otu nedir?” sorusuyla karşılaşıyor. O an düşünmeden bir cevap veriyorum. Çünkü, ya ben bu soruyu soran kişiyle dalga geçiyorum, ya da gerçekten soruya ciddi bir şekilde cevap vermem lazım… İşte bu noktada devreye, içten içe her şeyi fazla düşünen bir İzmirli gencin kafa karışıklığı giriyor. “Ya bu Kahke otu ne ya? Herkes bir şeyler söylüyor ama neyin nesi bu?” Bu yazıyı yazarken, sizlere kahkaha attırmakla kalmayıp, aynı zamanda Kahke otunun sırrını da açığa çıkaracağım.…

Atatürk Neden Mahalle Mektebinden Ayrıldı? Antropolojik Bir Perspektif Her kültür, farklı tarihsel süreçler, ritüeller ve sosyal yapılarla şekillenir. Bir toplumu anlamak, bazen onun en küçük öğelerine, günlük yaşamındaki küçük anlara inmeyi gerektirir. Bir çocuğun okula başlama deneyimi, sadece eğitim sisteminin bir yansıması değil, aynı zamanda o toplumun değerlerini, geleneklerini ve hatta gelecekteki kimlik oluşumlarını belirleyen bir adım olabilir. Bu yazıda, Mustafa Kemal Atatürk’ün mahalle mektebinden ayrılmasının ardında yatan kültürel dinamikleri antropolojik bir perspektiften inceleyeceğiz. Bir çocuğun eğitim yolculuğu, bazen toplumun kimlik ve değer yapılarının en saf halini ortaya koyar; bu noktada Atatürk’ün eğitim süreci, hem kişisel bir gelişim hem de…

Saatin Ayarları Nasıl Yapılır? Toplumsal Bir Perspektif Zaman, her birimiz için günlük yaşamın ayrılmaz bir parçasıdır. Yalnızca bir ölçüm aracı olmanın ötesine geçer; zaman, yaşamı şekillendiren, yönlendiren ve pek çok kültürel pratikle biçimlenen bir güçtür. Bir saat, belirli bir düzenin simgesi olmanın ötesinde, zamanın sosyal bir yapısı olarak karşımıza çıkar. Ama bir saatin ayarları nasıl yapılır? Bunu anlatırken, sadece teknik bir soruyu değil, zamanın toplumsal yapılarla nasıl etkileşime girdiğini ve bu etkileşimin toplumsal adalet, eşitsizlik gibi kavramlarla nasıl bağlantılı olduğunu sorguluyoruz. Saatin ayarları, basitçe bir çarkın doğru şekilde çalışmasını sağlamakla ilgili bir işlem gibi gözükse de, toplumsal normlar, kültürel değerler…